Οι σχολικές κοινότητες του Μεσοπολέμου ως «τόποι» δημοκρατίας και ανάπτυξης κριτικής σκέψης

Περίληψη

Στις αρχές του 20ού αιώνα, στις Η.Π.Α. και στην Ευρώπη, το σχολείο αρχίζει, σταδιακά, να αποτελεί «τόπο» κοινοτικής ζωής, δημοκρατίας και ανάπτυξης της κριτικής σκέψης και να στοχεύει στη μάθηση μέσω της εμπειρίας, του βιώματος και του πειράματος. Στο πλαίσιο αυτό, γίνονται πολλές προσπάθειες αναφορικά με την καθιέρωση των σχολικών κοινοτήτων, αν και δεν παρατηρείται ούτε ενιαία αντίληψη μεταξύ των παιδαγωγών για τον θεσμό ούτε νοηματοδοτείται, από το σύνολο των παιδαγωγών, με τον ίδιο τρόπο. Στην Ελλάδα, ο θεσμός της σχολικής κοινότητας προωθείται με τη δημοσίευση μεταφρασμένων έργων ξένων παιδαγωγών, με τη μετεκπαίδευση εκπαιδευτικών σε ιδρύματα του εξωτερικού (κυρίως στη Γερμανία) και με την εκπαίδευση και μετεκπαίδευση σε ελληνικά ιδρύματα εκπαίδευσης εκπαιδευτικών. Υπό τις επιδράσεις αυτές, κατά την περίοδο του Μεσοπολέμου, γίνονται συγκεκριμένες προσπάθειες «εισαγωγής» του θεσμού στα σχολεία της Πρωτοβάθμιας και της Μέσης Εκπαίδευσης. Στόχος της παρούσας εργασίας είναι να φέρει στο φως ορισμένες –λιγότερο γνωστές αλλά, εξίσου, σημαντικές για τη διάχυση του θεσμού– προσπάθειες από «αφανείς» εκπαιδευτικούς της πράξης, τόσο της Πρωτοβάθμιας όσο και της Μέσης Εκπαίδευσης.